21 Aralık 2014 Pazar
KOZCAĞIZ TARİHİ
GENEL VE İDARİ TARİHÇE
Kozcağız ve çevresinin bilinen 3000 yıllık tarihi içinde Gaskalar, Hititler, Frigler, İonlar, Kimmerler, Lidyalılar, Persler, Helenler, Pontuslar, Romalılar, Bizanslılar, Selçuklular ve Osmanlılar tarih sayfalarına adlarını yazdırmışlardır. Mitolojide adı geçen Parthenios (Sular İlahı) Irmağını besleyen iki koldan birisi de Kozcağız (Kocanaz) çayıdır.
İlk adı Ahmetler olan Kozcağız eski bir yerleşim yeridir. Kentte bulunan tarihi değirmenin Rumlardan kaldığı yönündeki söylemler nedeniyle burada Rumların yaşadığı olasılığı güçlenmiştir. Kozcağız isminin hikayesi de Rumlarla bağdaştırılmaktadır. Dilden dile anlatılmakta olan bu hikayeyi aşağıdaki şekilde özetlemek mümkündür:
“ Değirmenin birinde bir Rum Ağası varmış. Ağada ağaymış hani..! malı mülkü yerindeymiş yani.. Sadece onda öküz arabası varmış. Değirmeninde ne öğütülürse Bartın’a götürür satarmış. Bu ağanın bir de kızı varmış. Güzelceymiş biraz. Bir gün o kız hastalanmış, yatağa düşmüş. Dört bir yandan hekimler getirilmiş kıza baksınlar diye. Ama hiçbir merhem hiçbir ilaç kızın derdine çare olmamış.Kız günden güne de eriyip gidermiş… işte o kızın anası da kızın başında oturur ağlar dururmuş.
“Kızcağız… Kızcağız..” diye..
Tabii değirmen bu,gürültü çok ya kızın anası o gürültüyü bastırmak ve figanını dört bir yana duyurmak için olanca gücü ile bağırmış.
“Kızcağız…Kızcağız…Kızcağız…” işte kızcağız, kulaktan kulağa Kozcağız olmuş ve bu günlere gelmiş.
1946 yılında Bucak olan Kozcağız 1967 yılında Belediye Teşkilatına kavuşmuştur. Kozcağız Belediyesinin Merkez, Demirci Ahmetler, Değirmenci Kavlaklık Mahallesi olmak üzere 4 mahallesi mevcuttur.
Belde sınırları içinde 40 köy bulunmaktadır.
COĞRAFİ YAPISI VE ÖZELLİKLERİ
Kozcağız, Batı Karadeniz Bölgesi’nde bulunan Bartın İli’ne bağlı bucak merkezidir.
Batıda Çaycuma ilçesi (Zonguldak), güneyde Zonguldak İli, kuzeyde Bartın İli, doğuda ise Ulus ilçesine bağlı Kumluca beldesi ile sınır komşusudur.
Batıda Çaycuma ilçesi (Zonguldak), güneyde Zonguldak İli, kuzeyde Bartın İli, doğuda ise Ulus ilçesine bağlı Kumluca beldesi ile sınır komşusudur.
ULUS
Ulus
Tarihi ve Coğrafi Yapısı
Ulus’un tarihinin M.Ö.3000 yıllarına kadar dayandığı kabul edilmektedir. M.Ö.800 ile 2000 yılları arasında bölgeye önce Doğudan, sonra Batıdan akınlar ve göçler olmuş, Hititler ile Çağdaş Gasgolar uzun süre bu bölgede barınmışlardır. Anadolu Selçukluları zamanında Ulus Candaroğlu Beyliğinin sınırları içinde kalmıştır.
Osmanlılar zamanında ilçe küçük bir yerleşim merkezi olarak kalmış, herhangi bir ticari, siyasi ve askeri olaya sahne olmamıştır. İlçenin isminin “üleşmek” mastarından türeme ve ilk biçimi “ülüş” olup Moğolca’ya “ULUS” şeklinde geçerek içinde yaşayan insanlarla birlikte Ülkenin bir şehzadeye verilen bölümü anlamına geldiğini ifade etmektedir.
Ulus, Safranbolu İlçesine bağlı nahiye durumunda iken 8 Ağustos 1944 yılında İlçe olması nedeni ile Zonguldak İline bağlanmıştır. 28 Ağustos 1991 gün ve 3760 sayılı Kanunla Bartın İlçesinin İl olması üzerine Ulus, Bartın İline bağlanmıştır.
İlçe genelde engebeli araziye sahiptir. Bölgenin esas bitki örtüsü ormandır. Denizden ortalama yüksekliği 200 metre olup, yüzölçümü 713 km2 dir.
Nüfus Durumu
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ANDNKS) veri tabanına göre:
İlçemiz Nüfus Kütüklerinde kayıtlı kişi sayısı 197180 kişi olup, yaklaşık 100.000 canlı nüfus bulunmaktadır. Bu yaşayan nüfusun %75′i Ulus dışında olup, Ulus dışında yaşayan 75.000 insanımız vardır. İlçemiz 2010 yılı sonu adrese dayalı nüfus kayıt sistemi sonuçlarına göre nüfusu 23.648 dir.
İlçenin nüfusu oranının çoğunluğunu orta yaş ve üzerindekiler oluşturmaktadır.
İdari Durum
İlçenin coğrafi özelliğine göre yerleşim tarzı dağınıktır. Mülki sınırlar içinde 3 Belediye (Ulus, Abdipaşa ve Kumluca), 69 Köy, 293 Mahalle olmak üzere 540 yerleşim birimi mevcuttur. Köylerin büyük çoğunluğu orman içi köy şeklindedir.
Sosyal Durum
Konut: İlçe merkezinde konutlar genellikle betonarme çok katlı yapılardır. Köylerinin konutlarını ağırlıklı olarak ahşap binaları oluşturmaktadır. Bunun dışında tuğla, yığma ve kargir binalar da vardır. Söz konusu konutlar iki kat üzerine inşa edilmiş olup, birinci kat ahır, ikinci kat mesken olarak kullanılmaktadır.
Sosyal Yaşantı, İş ve Çalışma Hayatı
İlçede temelde ekonomik yapı zayıftır. İş sahasının olmayışı ve coğrafi koşullar insanları İlçe dışına göçe zorlamaktadır. İş merkezi olarak Türkiye Taş Kömürleri (T.T.K.) Zonguldak ve Amasra bölgesindeki işletmelerde çalışmaktadırlar. Büyük kentlere iş bulmak için göç eden çoktur. Bunların başında İstanbul gelmektedir. Bununla birlikte yurt dışında çalışanlarda bulunmaktadır.
Eğitim ve Kültür Durumu
İlçenin eğitim durumu ile ilgili çeşitli istatistiki bilgiler aşağıdaki tablolarda çıkarılmıştır:
Öğrenci Sayıları
Ana Sınıfı Öğrenci Sayısı | 186 |
İlköğretim Öğrenci Sayısı (İlkokul + Ortaokul) | 2259 |
Özel İlköğretim Öğrenci Sayısı | 0 |
Orta Öğretim Öğrenci Sayısı | 736 |
Örgün Eğitim Toplam Öğrenci Sayısı | 3181 |
Mesleki Eğitim Merkezi Öğrenci Sayısı | 30 |
Halk Eğitim Merkezi Kursiyer Sayısı | 1697 |
İlçedeki Toplam Öğrenci Sayısı | 8089 |
Öğretmen Sayıları
Yönetici (İdareci) | 39 |
Kadrolu Öğretmen Sayısı | 168 |
Ücretli Öğretmen Sayısı | 1 |
Sözleşmeli Öğretmen Sayısı | 0 |
Toplam | 208 |
Derslik Sayıları
Ana Sınıfı Derslik Sayısı | 11 |
İlköğretim Derslik Sayısı | 106 |
Özel İlköğretim Derslik Sayısı | 0 |
Orta Öğretim Genel Lise Derslik Sayısı | 49 |
Yaygın Eğitim Derslik Sayısı | 3 |
2009-2010 eğitim öğretim yılında son sınıf öğrenci sayısı 158 olup; 27 öğrenci 4 yıllık fakülteye, 46 öğrenci 2 yıllık Yüksek Okullara yerleşmişlerdir.
2010-2011 eğitim öğretim yılında son sınıf öğrenci sayısı 162 olup; 16 öğrenci 4 yıllık fakülteye, 54 öğrenci 2 yıllık Yüksek Okullara yerleşmişlerdir.
2011-2012 eğitim öğretim yılında son sınıf öğrenci sayısı 155’dir.
Ulus İlçe Halk Kütüphanesi
İlçe halkının ve öğrencilerin okuma ihtiyacını gidermek, çeşitli kaynaklardan bilgi toplamasını sağlamak amacı ile 1988 yılında faaliyete geçen “İlçe Halk Kütüphanesi” bulunmaktadır. Kütüphane için Bakanlık tarafından İlçe merkezine hizmet binası yapılarak Kültür ve Sanat Evi olarak faaliyetini yürütmektedir. Kütüphane şu anda 1 Uzman (Müdür), 1 Kütüphaneci ve 1 işçi tarafından işlerini yürütmektedir. 2012 yılı kütüphane demirbaşına kayıtlı materyal sayısı 21.411 adettir.
Ekonomik Durum
Halk yörede kurulan pazarlarda sebze, süt, yumurta vb. gibi ürettiği ürünleri satmaktadır. Köylerde yaşayan halkımızın büyük bir kısmı geçimini sebze, hayvancılık ve orman işçiliğinden karşılamaktadır. Tarımsal faaliyet az miktardadır. Halkın büyük bir kısmı iş bulmak için başta İstanbul olmak üzere büyük şehirlere ve yine maden işçiliğinde çalışmak için Zonguldak ve Amasra’ya göç etmiştir. Yine yurt dışına çalışmak için giden vatandaşlarımız da bulunmaktadır.
İlçede orman ve tarımsal kalkındırma amaçlı 13 adet kooperatif bulunmaktadır. Kooperatiflerin faaliyet alanı orman ürünlerinin kesimi, taşınması ve hayvancılığın geliştirilmesidir.
Merkezde 1 Ziraat Bankası, 1 İş Bankası, Kumluca Beldemizde 1 Ziraat Bankası olmak üzere 3 adet banka şubesi bulunmaktadır. Fuar, sergi, panayır vb. etkinlikler yoktur.
Ulaştırma ve Altyapı Durumu
Ulaştırma: İlçenin tek ulaşımı kara yolu ile sağlanmaktadır. İlçe Bartın’a 35 km uzaklıktadır. Bartın-Karabük devlet yoluna 10 km’lik bir yol ile bu yol üzerinde bulunan Abdipaşa Beldesinde bağlanmaktadır. Köylerin tamamının yolu bulunmaktadır. İlçemiz karayolları ağında 14 km. Devlet Karayolu, 85 km.si İl yolu olmak üzere toplam 99 km. Asfalt, Köy yolları olarak 78 km. Asfalt 541 km. Stabilize ve 14 km. Tesviye olmak üzere 633 km. köy yolu mevcuttur.
Elektrik: İlçe merkezi 1973 yılında ulusal elektrik sistemine bağlanmış, köylerdeki çalışmalar ise 1987 yılında bitirilmiştir. Şu an itibariyle köylerin tümünde elektrik mevcuttur.
Su: İlçe merkezinde içme suyu, belediye tarafından 17 km uzaklıkta 1998 yılı içinde Ulukaya Köyü su kaynağından alınmak suretiyle temin edilmiştir. Şu andaki mevcut su yeterlidir. Kumluca Belediyesine içme suyu Kızıllar Köyü “Kutlu Dere” mevkiinden gelmektedir. Abdipaşa Belediyesince keson kuyu ile su sağlanmaktadır. Köylerde içme suyu tesisi ise genelde kaynaklardan sağlanmaktadır. İlçenin coğrafi durumu nedeniyle ormanlık alan ile kaplı olması su kaynaklarını korumaktadır. Köylerin durumuna göre ihtiyaç duyulan yerlere zamanla su getirilmektedir.
Sağlık Hizmetleri
10 Ekim 2007tarihinde Aile Hekimliğine geçilmiştir. Ulus İlçesi sağlık teşkilatı altı bölümden oluşmaktadır. İlçe merkezinde bulunan Devlet Hastanesi, Sağlık Ocağı, Kadı Köyü, Zafer Köyü, Kumluca ve Abdipaşa’da birer sağlık ocağı vardır.
a- İlçe merkezinde 25 yataklı Ulus Devlet Hastanesi,
b- Merkez Sağlık Ocağı 19 köye hizmet vermektedir.
c- Kadı Köyü Sağlık Ocağı 17 köye hizmet vermektedir.
d- Kumluca Sağlık Ocağı 12 köye hizmet vermektedir.
e- Zafer Sağlık Ocağı 8 köye hizmet vermektedir.
f- Abdipaşa Sağlık Ocağı 14 köye hizmet vermektedir.
Turizm
İlçemiz Drahna grubunu kapsayan köylerimizin de içinde bulunduğu alanlar 7 Temmuz 2000 tarih ve 24102 sayılı Resmi Gazetede Küre Dağları Milli Parkı olarak ilan edilmiştir.
İlçemiz sınırları içerisinde bulunan Ulukaya Şelalesi, Uluyayla ve ilçe merkezinde bulunan Kocagöz Konağı turizm açısından yerli ve yabancıların ilçemizde en çok ziyaret ettiği yer ve alanlardır.
Küre Dağları Milli Parkı
Küre Dağları, görselliği ve doğal zenginlikleri açısından Türkiye’nin sahip olduğu en önemli doğal alanlardandır. Ormanların doğallığı ve yaşlığı, alanın büyüklüğü, zengin biyolojik çeşitliliği, bünyesinde barındırdığı av ve yaban hayatının zenginliği ile tanınan Küre Dağları; Dünya Koruma Vakfının (WWF-Int) belirlediği Avrupa’nın acil korunması gereken yüz orman alanından birisi ve Türkiye’nin “Dünyaya armağanı” olarak uluslar arası kamuoyuna sunulmuştur.
Kurucaşile
Kurucaşile
Tarihi ve Coğrafi Yapısı
3.000 yıllık bir tarihi olan ilçenin, ilkçağda Fenikeliler başta olmak üzere, Miletos’lu ve Megaralı gemiciler tarafından kurulan Kromna adında bir site olduğu çeşitli kaynaklarda belirtilmektedir. Roma, Bizans ve Ceneviz hakimiyetinden sonra yörede görülen ilk Türk komutanı Kutalmışoğlu Süleyman Bey’in komutasındaki Kara Tiğin’dir. Yıldırım Bayezid 1395’te bu bölgeyi Candaroğullarından alarak Osmanlı hakimiyetine katmıştır.
Kurucaşile ilçesi Batı Karadeniz Bölgesinde Bartın iline 52 km. uzaklıktadır. Kuzeyinde Karadeniz, güneyinde Bartın, doğusunda Cide ve batısında Amasra ilçeleri bulunmaktadır. İlçenin rakımı deniz seviyesinden 1500 metreye kadar çıkmaktadır. İlçenin güneyi Küre dağlarının bir uzantısı olan Karadağ, Kayaardı ve Karsaduran dağları ile çevrilidir. 159 km2’lik yüzölçümünün %40’ı ormanlarla çevrili olan ilçede tarım alanı yok denecek kadar azdır. İlçede tipik Karadeniz iklimi hakim bulunmaktadır. Buna göre kışları soğuk ve yağışlı yazları ise ılık ve yağışlı geçmektedir.
Nüfus Durumu
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt sisteminden alınan 2011 yılı sonu itibarı ile TÜİK sonuçlarına göre ilçe merkezi ve köylerimizin nüfus dağılımı aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.
Nüfus Dağılımı
KÖY/MAHALLE ADI | NÜFUSU | HANE SAYISI |
---|---|---|
Kargacak Mahallesi | --- | --- |
Ömerler Mahallesi | --- | --- |
Şile Mahallesi | --- | --- |
Liman Mahallesi | --- | --- |
MERKEZ TOPLAMI | 1696 | 451 |
Alapınar Köyü | 147 | 59 |
Aydoğmuş Köyü | 172 | 48 |
Başköy Köyü | 541 | 128 |
Curunlu Köyü | 99 | 47 |
Çayaltı Köyü | 155 | 83 |
Danışment Köyü | 127 | 65 |
Demirci Köyü | 75 | 62 |
Dizlermezeci Köyü | 334 | 80 |
Elvanlar Köyü | 237 | 47 |
Hacı Köyü | 117 | 54 |
Hisar Köyü | 384 | 144 |
İlyasgeçidi Köyü | 361 | 94 |
Kale Köyü | 184 | 122 |
Kapısuyu Köyü | 135 | 65 |
Karaman Köyü | 467 | 98 |
Kavaklı Köyü | 138 | 104 |
Kirlikmüslimhoca Köyü | 110 | 63 |
Kömeç Köyü | 114 | 50 |
Kanatlı Köyü | 146 | 83 |
Meydan Köyü | 238 | 74 |
Ovatekkeönü Köyü | 142 | 72 |
Ömerler Köyü | 53 | 22 |
Paşalılar Köyü | 367 | 92 |
Sarıderesi Köyü | 368 | 138 |
Şeyhler Köyü | 65 | 37 |
Uğurlu Köyü | 275 | 115 |
Yeniköy Köyü | 112 | 60 |
Ziyaret Köyü | 73 | 38 |
KÖYLER TOPLAMI | 5626 | 2144 |
GENEL TOPLAM | 7322 | 2595 |
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sisteminden 30.01.2012 tarihi itibarıyla açıklanan 2011 yılı TUİK Kesin sonuçlarıdır.
Nüfusun 3651′i erkek, 3671′i kadın nüfusudur.
Nüfusun mesleklere göre dağılımına bakacak olursak esnaf sayısı 380, memur sayısı 187 ,emekli sayısı 1158 ve çiftçi sayısı 5597’dir.
İdari Durum
01.09.1957 tarihinde 7033 sayılı kanunla ilçe olan Kurucaşile’de 4 mahalle ve 28 köy bulunmaktadır. Bu 28 köyün ayrıca 32 mahalle bağlısı bulunmaktadır. Köylerin büyük çoğunluğu orman içi köy statüsündedir. İlçe merkezi dışında belediye teşkilatı bulunmamaktadır.
İlçe merkezinin ve köylerinin tapulama işleminin bitmesi ve çok az tarım arazisi olması dolayısıyla taşınmaz mal zilyetliğine yapılan tecavüzler yok denecek kadar azdır.
Eğitim ve Kültür Durumu
Kurucaşile İlçe Merkezi ve köylerinde Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren, okumak bir meslek sahibi olmak isteyen gençlere okuma-yazma öğreten çok sayıda eğitimci yetişmiştir. Bunlardan ilk ve en önemli kişi; Ali Hoca (Ali Fehmi Ağartan)’dır. Şimdiki Özel İdare Sitesinin yerinde 1912 yılanda ilk defa “imece” usulü ile eski ilkokul binası yapılmıştır.
Cumhuriyetin kurulmasından önce, Bolu Darül-Muallinin Mektebi’nde öğrenim gören Ali Fehmi Bey (Ağartan), Kurucaşile ilçesinde Milli Eğitim Teşkilatını kurmakla görevlendirilmiş, eski adıyla “Çambu”, şimdiki Karaman Köyü’nde ilk köy ilkokulunu 1930 yılında açmıştır. 15 Eylül 1928 tarih ve 26 No’lu yazı gereği olarak Atatürk döneminde ilk açılan “Millet Mektepleri”nde Kurucaşile dahil, Zonguldak’ın çeşitli yerlerinde eğitimci olarak görev almış, Türk Milli Eğitimi’ne değerli katkılarda bulunmuştur.
1926-1927’li yıllarda Kurucaşile’deki okullar ve görevli öğretmenler şöyleydi:
1)Kurucaşile Erkek İlkokulu:
Öğretmen Muavini | Ali Efendi |
Öğretmen Vekili | Osman Efendi |
Hademe | Osman Ağa |
2)Kurucaşile Kız İlkokulu :
Başöğretmen | Feride Hanım |
Öğretmen Muavini | Hatice Kübra Hanım |
Hademe | Hatice Hanım |
2011-2012 eğitim öğretim yılı itibariyle Kurucaşile’de lise ve ilköğretim okulları öğretmen ve öğrenci sayıları ile ilgili istatistiki bilgiler aşağıya çıkarılmıştır.
OKULUN ADI | ÖĞRENCİ SAYISI | ÖĞRETMEN DURUMU | ||
Kadrolu Öğretmen Sayısı | Ücretli Öğretmen Sayısı | Sözleşmeli Sayısı | ||
Kurucaşile AML ve ÇPL | 181 | 17 | 3 | 0 |
Kurucaşile İlköğretim Okulu | 213 | 14 | 0 | 0 |
İlyasgeçidi İlköğretim Okulu | 153 | 9 | 5 | 0 |
Hisar Pirireis İlköğretim Okulu | 148 | 10 | 0 | 0 |
Sarıderesi İlköğretim Okulu | 185 | 6 | 4 | 0 |
Karaman İlköğretim Okulu | 89 | 5 | 9 | 0 |
Genel Toplam | 969 | 61 | 21 | 0 |
İlçe merkezinde 7.521 adet kitap ve 25 adet süreli yayına sahip, İlçe Özel İdare Müdürlüğü Hizmet binasının ikinci katında bir Halk Kütüphanesi bulunmakta olup, 1 adet okuma salonu, 47 adet sandalye ve 3 adet Okuma Masası ile hizmet vermektedir. Ayrıca 2008 yılında Telekom tarafından yapılan İnternet evi de 16 adet Bilgisayar ile burada hizmet vermektedir.
Ekonomik Durum
İlçede herhangi bir sanayi kuruluşunun olmaması ve ekilebilir tarım arazilerinin de yok denecek kadar az olması işsizliği artırmış ve özellikle 1990 yılından sonra başta İstanbul olmak üzere büyük şehirlere göç olayını hızlandırmıştır. Nüfusun azalma seyrinden de anlaşılabileceği gibi ilçede istihdam imkanı bulamayan genç nüfus büyük şehirlere göçü tercih etmektedir. Amasra Taşkömürü işletmesinde 25 civarında vatandaşımız çalışma imkanı bulmaktadır. Ayrıca İlçemiz Merkezinde açılan Dikim Atölyesinde 50 kişi civarında ve İlçemize bağlı Danışment Köyünde açılan Ayakkabı dikim Atölyesinde de 40 civarında kişi istihdam edilmektedir. Yurtdışında da hatırı sayılır aile işçi olarak çalışmak suretiyle geçimini sağlamaktadır.
İlçe merkezinde küçük ölçekli esnaf faaliyetleri görülmektedir. Orman varlığına dayalı olarak ahşap tekne ve ahşap doğrama atölyeleri bunların en belirgin olanıdır. İlçe merkezi, Kapısuyu ve Hisar köyünde yaklaşık 28 civarında ahşap tekne imalatıyla iştigal eden işyeri bulunmaktadır. Ayrıca ahşap doğramacılıkla uğraşan 10, mobilya imalatıyla uğraşan 5 işyeri bulunmaktadır. Çok az sayıda da olsa orman işçiliği ile geçimini sağlayan vatandaşlarımız da bulunmaktadır. Yine az sayıda vatandaşımız geçimini balıkçılık yaparak sağlamaktadır. Ayrıca İlçemizin Başköy köyünde Cam-İş madencilikte yaklaşık 10 vatandaşımız çalışmakta, bu da ilçemiz ekonomisine önemli ölçüde katkıda bulunmaktadır.
İlçemizde tarihi yer bulunmamaktadır. Turistik yer olarak ise Kapısuyu Plajı, Karaman Plajı ve Dizlermezeci köyü sınırları içerisinde yer alan Gölderesi Şelalesi bulunmaktadır.
İlçemiz önemli bir turizm potansiyeline sahip olmakla beraber gerek tesis yetersizliği gerekse turizm mevsiminin kısa olması ve karayolunun bozuk ve büyük yerleşim birimlerine uzak olması münasebetiyle yeterli bir gelişme kaydedememektedir. Turistik tesis olarak ilçe merkezinde belediyenin 36 yataklı turistik oteli ve Kapısuyu köyünde mülkiyeti köy tüzel kişiliğine ait 18 yataklı pansiyon-lokanta dışında tesis bulunmamaktadır. Bartın-Çakraz arasında yapımı devam eden karayolunun ilçemize kadar uzatılması ilçemizin turizm potansiyelinin değerlendirilebilmesi yönünden büyük katkı sağlayacaktır.
Tarım Durumu
İlçemiz ve köylerimizde önemli bir tarımsal faaliyet de bulunmamaktadır. Küçük çapta fındık ve kestane istihsali yapılmaktadır. Tarımsal faaliyetler daha çok aile tipi kendi ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik çalışmalardır.
İlçemizde toplam 15.900 hektar arazinin kullanım alanı aşağıya çıkarılmıştır.
Toprağın Kullanım Alanı Dağılımı
Arazi Türü | Miktarı (Hektar) |
---|---|
Orman | 9597 |
Tarım | 2455 |
Mera | 0,3 |
Diğer | 3847,7 |
TOPLAM | 15900 |
2455 hektar tarım arazisinin kullanım durumu ise aşağıda gösterilmiştir.
Tarım Arazisi Türü | Miktarı (Hektar) |
---|---|
Tarla Bitkileri Alanı | 1415 |
Nadas Alanı | 20,05 |
Tarıma Elverişli Olup Kullanılmayan Arazi | 18,5 |
Meyvelik (Fındık) | 880 |
Sebzelik Alanı | 120 |
Örtüaltı Sebze Alanı | 1,45 |
Toplam | 2455 |
Üretilen tarımsal ürünlerin cins ve tahmini üretim miktarları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Ürünün Cinsi | Üretim Miktarı (Ton) |
---|---|
Buğday | 625 |
Mısır Dane | 1400 |
Mısır Slaj | 1600 |
Fındık | 770 |
Fiğ | 30 |
Patates | 140 |
Ayva | 2 |
Kestane | 965 |
Kızılcık | 1 |
Kiraz | 20 |
Erik | 2 |
Çeşitli Sebze | 680 |
Tarım arazilerinin tümünde kuru tarım yapılmaktadır.
İlçe merkezi ve köylerimizdeki hayvan mevcutları aşağıya çıkarılmıştır.
HAYVAN VARLIĞI | |
---|---|
Büyük Baş Sayısı (Adet) | 1331 |
Küçük Baş Sayısı (Adet) | 100 |
Kanatlı Sayısı (Adet) | 9500 |
İlçemizde 1 Orman köylerini Kalkındırma ve 1 de Su Ürünleri Kooperatifi olmak üzere 2 kooperatif faaliyet göstermektedir. İlçemizde banka olarak sadece Ziraat Bankası bulunmaktadır.
Ulaştırma ve Altyapı Durumu
İlçe merkezinden geçen 010 nolu karayolu 1965 yılında yapılmış olup 1974 yılında asfalt kaplaması bitirilmiştir. İlçemizi Bartın il merkezine bağlayan 52 km’lik bu yol aşırı virajlı, dar ve inişli-çıkışlıdır. Bartın-Çakraz arası genişletilen karayolunun İlçemize kadar uzatılması İlçemizin gelişimine büyük katkı sağlayacaktır. Aynı zamanda 11 köyümüz bu yol güzergahındadır. İlçemize en yakın hava limanı Zonguldak -Çaycuma Havaalanıdır.
İlçemizin önemli yerleşim merkezlerine uzaklıkları aşağıda gösterilmiştir.
Yerleşim Merkezi | Uzaklık (KM) |
---|---|
Amasra | 42 |
Bartın | 52 |
Cide | 28 |
Zonguldak | 142 |
İstanbul | 418 |
Ankara | 353 |
Köylerimizin ilçe merkezine uzaklıkları ise aşağıdaki gibidir.
Köyün Adı | İlçeye Uzaklığı (KM) |
---|---|
Alapınar Köyü | 7 |
Aydoğmuş Köyü | 15 |
Başköy Köyü | 21 |
Curunlu Köyü | 9 |
Çayaltı Köyü | 12 |
Danışment Köyü | 6 |
Demirci Köyü | 4 |
Dizlermezeci Köyü | 24 |
Elvanlar Köyü | 26 |
Hacı Köyü | 5 |
Hisar Köyü | 8 |
İlyasgeçidi Köyü | 13 |
Kale Köyü | 19 |
Kapısuyu Köyü | 4 |
Karaman Köyü | 15 |
Kavaklı Köyü | 15 |
Kirlikmüslimhoca Köyü | 3 |
Kömeç Köyü | 19 |
Kanatlı Köyü | 20 |
Meydan Köyü | 17 |
Ovatekkeönü Köyü | 8 |
Ömerler Köyü | 7 |
Paşalılar Köyü | 26 |
Sarıderesi Köyü | 33 |
Şeyhler Köyü | 3 |
Uğurlu Köyü | 5 |
Yeniköy Köyü | 10 |
Ziyaret Köyü | 19 |
İlçe merkezi ve Hisar köyünde 2 balıkçı barınağı bulunmaktadır.
İlçemizde telefonu olmayan köy bulunmamaktadır. İlçe merkezi ve köylerimizde telefon santral kapasiteleri ve doluluk durumları aşağıdadır.
SANTRAL YERİ | KAPASİTE | BAĞLI ABONE | BEKLEYEN TALEP |
---|---|---|---|
MERKEZ | 1061 | 1046 | 0 |
TEKKEÖNÜ | 739 | 661 | 0 |
İLYASGEÇİDİ | 368 | 357 | 0 |
KARAMAN | 251 | 231 | 0 |
PAŞALILAR | 296 | 282 | 0 |
TOPLAM | 2467 | 2065 | 0 |
Merkez ve Köylerde santral kapasiteleri yeterli olup talepler hemen karşılanabilmektedir.
İlçe merkezinin mevcut elektrik şebekesi düzenli olarak çalışmakta olup önemli bir sorun bulunmamaktadır. Köylerimizin elektrik şebekeleri büyük ölçüde yeterlidir.
BARTIN' IN İLÇELERİ
Amasra
Tarihi ve Coğrafi Yapı
Amasra, Karadeniz bölgesinin batısında, Bartın İline bağlı bir İlçedir. Amasra’nın SESAMOS adı ile ilk kuruluşu M.Ö. 12. yüzyılda Fenikelilerin kıyılar boyunca koloniler kurması ile görülmektedir. Doğal limanların bulunması nedeniyle burada üstlenen Fenikeli gemiciler uzun süre ticari etkinlikler göstermişlerdir. Daha sonra Miletoslular, Kimerler, Lidyalılar, Makedonyalılar tarafından idare edilen Amasra’nın yeni baştan kurulması ve büyük kent görünüşü alması Prenses Amastrist zamanında olmuştur. Prensesin öldürülmesinden sonra sık sık el değiştiren şehri Romalılar, Bizanslılar ve Cenovalılar ellerinde tuttuktan sonra Fatih Sultan Mehmet 1460 yılında savaşmadan şehri teslim alarak Osmanlı topraklarına katmıştır.
Amasra, Karadeniz kıyı dağlarının dik yamaçlarının eteğinde 5 küçük adanın dördünün zamanla birleşmesiyle meydana gelmiş küçük bir düzlükte ve bu düzlüğün devamı olan tepeler ve eteklerinde kurulmuştur. Kuzeyinde Karadeniz. Güney ve güneybatısında Bartın İli, doğusunda Kurucaşile ile çevrili bir yarımada üzerindedir. Karadeniz kıyılarına özgü her mevsimi yağışlı orta kuşak iklimi hüküm sürmektedir.
Amasra halkı geçimini genel olarak T.T.K.ya bağlı Amasra Taşkömürleri İşletmesinde çalışarak temin eder. Ayrıca turizm, tarım (seracılık), hayvancılık ve balıkçılık başlıca gelir kaynakları olup; halkın önemli bir kısmı emekliye ayrılmış vatandaşlardan oluşmaktadır.
Arazi ve İklim Koşulları
Amasra, Karadeniz Bölgesinin Batı Karadeniz Bölümünde bulunan Bartın iline bağlı bir ilçedir. Coğrafi Koordinatları 41° 45′ 2” Kuzey Enlemi ve 32° 1′ 49” Doğu Boylamıdır. Kuzeyinde Karadeniz, güney ve batısında Bartın, doğusunda Kurucaşile ilçesi bulunmaktadır.
Amasra”nın eteklerinde kurulduğu Küre Dağları denize paralel uzanmaktadır ve 250 km uzunluğundadır. Bu dağlar 3. Jeolojik Zamanda oluşan Alp-Himalaya sisteminin bir parçasıdır. Kıvrım dağlar olup karstik bir yapıya sahiptir. Karstik yapı kalınlığı kimi yerlerde 1000m, kimi yerlerde 200 m kadardır. Karstik alanlar zaman içerisinde aşınıma uğrayarak mağara gibi oluşumlar meydana gelmiştir.
Kültür ve Turizm
Amasra, Karadeniz’in incisi olarak tanınır. Doyumsuz bir doğa güzelliği ve geçmişi yaşayan tarihi kalıntıları ile adeta bir cennettir. Turizmin ciddiye alındığı tarih 1960-1970 yılları arasındadır. Turizmin canlanmaya başladığı tarih 1940 yıllarıdır. 1930′lu yıllarda hasır işleri, şimşir çırpıntılarından sepetler, mısır soymuğundan koltuk takımları, şapkalar, sepetler yapılmış, 1934-1938 yılları arasında sergiler, müsamereler ve konferanslar düzenlenmiştir. Halen mısır soymuğundan örülen zincirlerle sepetler, şapkalar, terlikler koltuk ve sehpa takımları ile çeşitli süs eşyaları yapılmaktadır. Yapılan el işleri dükkanlarda satışa sunulmaktadır.
Son yıllarda Otel ve pansiyonculuğun yanında ev pansiyonculuğunda da artış görülmektedir. Amasra’ya gelen turistlerin kalabileceği İlçe merkezinde 23, Çakraz’da 11 olmak üzere toplam 34 adet otel, ilçe merkezinde kayıtlı 20 adet ve köylerde 3 adet olmak üzere toplam 23 adet pansiyon bulunmaktadır. 818 oda ve 2060 yatak kapasitesi mevcuttur. Ayrıca İlçedeki çeşitli balık restorantları ve kafeteryalar gelen yerli ve yabancı turistlere hizmet vermektedir.
İlçe merkezinin iskeletini meydana getiren adalar Boztepe, Zindan, Küçük Ada ve Tekke Tepesi adını taşır. Büyük Ada ya da Tavşan Adası diye anılan ada birleşerek bir yarımada oluşturan dört adadan ayrıdır.
İnebolu-Karadeniz Ereğlisi arasında, karstik yapının alt katmanlarında 1. Jeolojik Zamanda oluşmuş taşkömürü yatakları bulunmaktadır. Amasra Türkiye”nin tek Taş Kömürü Havzası olan bu havza üzerinde bulunmaktadır.
Amasra ilçe merkezi; Tekke Tepesi, Küçük Ada, Boztepe ve Zindan adalarının dağ eteklerindeki alüvyal alana bağlanmasıyla oluşmuş bir yarımadadır. Tombolo karakteri taşıyan bu oluşumda bugün Kum Mahallesi olarak adlandırılan bölüm karayla bağlantıyı sağlayan kıyı okudur. Bu okun doğu ve batısında iki doğal koy bulunmaktadır. Batıdaki küçük liman, doğudaki büyük liman olarak adlandırılmıştır. Adalardan yalnızca Büyük Ada (Tavşan Adası) ada karakterini korumuştur.
Amasra ve çevresinde dağlar denize paralel uzandıkları için kumsal vb. oluşumları azdır ve falezlere (Yalıyar) rastlanmaktadır. Deniz karadan itibaren kısa mesafeden derinleşir.
Amasra’da Karadeniz kıyılarına özgü her mevsim yağışlı orta kuşak iklimi görülür. Yıllık sıcaklık farkları azdır. Yazları serin, kışları ılık geçer. En yağışlı mevsim sonbahardır. En soğuk ay Şubat, en sıcak ay Ağustos”tur. Bir yılın 250 günü tamamen açık veya parçalı bulutlu,115 günü çok bulutlu ve yağışlı geçmektedir. Ortalama bağıl nem oranı % 72,3 tür. Hakim rüzgar Poyraz olup, Yıldız, Karayel ve Lodos rüzgarlarına da açıktır. Deniz suyu sıcaklığı yaz aylarında ortalama 20,8 derecedir.
Tarihi ve Turistik Yerler
Amasra Bedesteni, Antik Tiyatro, Akropol, Necropol, Yeraltı Çarşısı, İlkçağ Opus Revincium Rıhtımlar ve Dalgakıranlar, Bizans Dönemine ait Yıkık Kilise, Amasra Kalesi, Amasra’da Osmanlı hamamı kalıntıları, Amasra’da Bizans dönemine ait Kemere Köprü, Yeraltı Galerileri, Amasra Büyüktepe (İnziva) Mağarası, dünyada tek olan Roma dönemine ait Kuşkayası Anıtı, Kale ve üzerindeki armalar, Kilise (Fatih Camii), Chapel (Kültür Evi), Oyma Mağaralar ve Bedesten kalıntıları antik kentin görünen yüzleridir. 5000 kişilik Tiyatro, Forum, Şeref yolu, Yeraltı Çarşısı, akropol ve nekropol gibi bölümler toprak altındadır.
Tarım ve Hayvancılık
Coğrafi Özellikler: Amasra ilçesi genel olarak engebeli bir arazi yapısına sahiptir. Bu durum makineli tarım yapılmasını engellediği için özellikle tarla tarımını olumsuz yönde etkilemektedir. Sonuçta birim alandan alınan verim düşmekte ve maliyet artmaktadır. Eskiden hayvan işgücü kullanılarak ailenin gereksinimini karşılamaya yönelik olarak yapılan tarla tarımı giderek gerilemeye başlamıştır. Bu alanlara traktör de sokulamadığı için boş kalmakta, kendiliğinden yetişen otlardan hayvan yiyeceği olarak yararlanılmaya çalışılmaktadır. Karadeniz Bölgesinin ve dolayısıyla Amasra’nın geleneksel ürünlerinden olan mısır bitkisi de bu durumdan etkilenmiştir.
Göç Olgusu: Son yıllarda giderek artan göç ile mevcut tarım arazilerinin kullanımı da yıldan yıla azalmakta, göç eden ailelerin tarlalarının büyük bir kısmı boş kalmaktadır. 2000 yılı nüfus sayımına göre 16.122 olan İlçe geneli nüfusu, 2007 nüfus sayımına göre 15.199 olarak gerçekleşmiş ve göç oranı yaklaşık % 5,73’e tekabül etmiştir.
Turizmden Elde Edilen Gelir: İlçe merkezindeki nüfusun önemli bir bölümü ve sahil şeridindeki köylerde yaşayan insanların bir bölümü ev pansiyonculuğu, otelcilik ve turizme yönelik işletmecilik yoluyla ana geçim kaynağı olarak turizmi benimsemişlerdir. Turizmden yeterli gelir sağlayan bu insanlar, tarım ve hayvancılığı benimsememektedirler.
Arazi Kullanımı: İlçemizde yapılan bitkisel üretimler tarla, sebze ve meyve üretimi olarak üç ana grupta toplamak mümkündür.
Hayvancılık
Amasra İlçesinde hayvancılık küçük aile işletmeciliği biçiminde; birkaç baş hayvan beslenen bir yapı göstermektedir. Yetiştirilen hayvanların büyük bir kısmı verimleri düşük yerli ırk veya melez hayvanlardır. Ayrıca hayvan beslemek için gerekli kaba yem açığı da oldukça fazladır. Yeterli çayır-mera alanları yoktur. Diğer yandan elde edilen ürünü pazarlama zorluğu da bulunmaktadır. Bu da hayvancılığın aile gereksinimini karşılamaya yönelik olmasına neden olmuştur. Ancak son dönemlerde süt toplama merkezlerinin kurulması ve böylece sütün pazarlanmaya başlanması ve İlimizde mevcut 5 Adet Süt İşletmesinin bulunması, süt teşviki gibi faktörler Süt Sığırcılığına yönelimi arttırmıştır.
Mısır Silajına artan ilgi ve böylece hayvan beslemede ucuz bir kaynağı olması da hayvanların daha iyi beslenmesini sağlamaya başlamış ve hayvan başına verimi arttırmıştır.
Çevre ve Orman
İlçemizde genel olarak 11041,6 ha ormanlık alanı ve 6301,2 ha Ormancılık dışı alan olmak üzere toplam 17342,8 ha lık bir alanı kapsamaktadır. Batı Karadeniz iklim kuşağının ilk sıradağlarının ardında yer alan Amasra Orman İşletme Şefliğinin denize olan yatay mesafesi 15 km dir. Bölge Ormanlarının en yüksek yeri ise doğu sınırında bulunan 958 m rakımlı Yumru Tepe olup en alçak yeri ise Karadeniz kıyı şerididir.
Eğitim Durumu
Amasra’da bilinen en eski tarihi okul Hacı Mehmet tarafından bir mescide bitişik olarak açılan ve asrın sonlarına kadar eğitim hizmeti veren ve tespit edilen yegane hocası Tahir Efendi olan mekteptir. 1959 yılında Amasralılar tarafından yaptırılan ortaokul 1 müdür ile eğitim öğretime başlamış, 1980 yılında da liseye dönüştürülmüştür.
Halen Amasra merkezinde 1 lise, 1 Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi, 2 ilköğretim okulu bulunmaktadır. İlçemize bağlı köylerde 3 ilköğretim okulu, 4 birleştirilmiş sınıflı ilköğretim okulunda halen eğitim ve öğretime devam edilmektedir.
Amasra Merkezde;
1 Halk Eğitim Merkezi ve ASO
1 Halk Eğitim Merkezi ve ASO
1 Öğretmen evi ve ASO
1 Çok Programlı Lise (ÇPL)
1 Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi ve uygulama Oteli
2 İlkokul (Fatih Sultan Mehmet – Kaleşah)
2 Ortaokul (Fatih Sultan Mehmet – Kaleşah)
Amasra Köylerde;
7 İlkokul (Çanakçılar – Köksal Toptan – Şehit Ahmet Telli – Kazpınarı – Makaracı – S.E.Işık – Şükürler )
7 İlkokul (Çanakçılar – Köksal Toptan – Şehit Ahmet Telli – Kazpınarı – Makaracı – S.E.Işık – Şükürler )
3 Ortaokul (Çanakçılar – Köksal Toptan – Şehit Ahmet Telli)
Toplam;
19 Okul – Kurum bulunmaktadır.
19 Okul – Kurum bulunmaktadır.
İlçe geneli idareci ve öğretmen sayıları;
İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü | 3 |
Halk Eğitim Merkezi ve Akşam Sanat Okulu | 4 |
Öğretmenevi ve ASO | 2 |
Ortaöğretim Okullarındaki İdareci ve Öğretmenler | 51 |
Ortaokullardaki İdareci ve Öğretmenler | 56 |
İkokullardaki İdareci ve Öğretmenler | 48 |
TOPLAM | 164 |
Temel eğitim okulları öğrenci sayıları;
İLKOKULLAR | ÖĞRENCİ SAYISI | ||
---|---|---|---|
OKUL | ERKEK | KIZ | TOPLAM |
Fatih Sultan Mehmet İlkokulu | 152 | 147 | 299 |
Kaleşah İlkokulu | 73 | 72 | 145 |
Çanakçılar İlkokulu | 64 | 51 | 115 |
Köksal Toptan İlkokulu | 56 | 37 | 93 |
Şehit Ahmet Telli İlkokulu | 40 | 34 | 74 |
Makaracı İlkokulu | 10 | 9 | 19 |
E. Işık İlkokulu | 9 | 16 | 25 |
Şükürler İlkokulu | 13 | 14 | 27 |
Kazpınarı İlkokulu | 13 | 2 | 15 |
TOPLAM | 430 | 382 | 812 |
ORTAOKULLAR | ÖĞRENCİ SAYISI | ||
---|---|---|---|
OKUL | ERKEK | KIZ | TOPLAM |
Fatih Sultan Mehmet Ortaokulu | 154 | 148 | 302 |
Kaleşah Ortaokulu | 81 | 66 | 147 |
Çanakçılar Ortaokulu | 80 | 95 | 175 |
Köksal Toptan Ortaokulu | 34 | 47 | 81 |
Şehit Ahmet Telli Ortaokulu | 37 | 44 | 81 |
TOPLAM | 386 | 400 | 786 |
LİSE | 9.SINIF | 10. SINIF | 11. SINIF | 12. SINIF | TOPLAM | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
OKUL | Erkek | Kız | Toplam | Erkek | Kız | Toplam | Erkek | Kız | Toplam | Erkek | Kız | Toplam | Erkek | Kız | Toplam |
Amasra Lisesi | 55 | 30 | 17 | 47 | 11 | 7 | 18 | 10 | 17 | 27 | 147 | ||||
Otelcilik ve Turizm M.L. | 120 | 47 | 53 | 100 | 33 | 39 | 72 | 51 | 16 | 67 | 359 | ||||
TOPLAM | 175 | 147 | 90 | 94 | 506 |
Nüfus Durumu
Amasra’nın nüfus durumunu gösteren tablo aşağıda yer almaktadır.
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU ADRESE DAYALI NÜFUS KAYIT SİSTEMİ VERİ TABANI (2010 YILI VERİLERİ) | |||
---|---|---|---|
Şehir Merkezi Nüfusu | 6450 | ||
Köylerin Nüfusu | 8914 | ||
Toplam Nüfus | 15364 | ||
Erkek | Kadın | Toplam | |
Merkez | 3186 | 3264 | 6450 |
Köyler | 4338 | 4576 | 8914 |
Toplam | 7574 | 7840 | 15364 |
1990 Nüfus Sayımında Merkez 6.510, köyler 13.347 kişi olup toplam 19.857’dir.
2000 yılı nüfus sayımı sonuçları merkez nüfusu 6.338, köyler 9.784 kişi olup toplam nüfus 16.122 ‘dir.
2010 Yılı TÜİK’in yayınladığı Adrese Dayalı Nüfus Sistemi Veri Tabanına göre merkez nüfusu 6.450, köyler 8.910 olup, toplam nüfus 15.364’dür.
2000 yılı nüfus sayımı sonuçları merkez nüfusu 6.338, köyler 9.784 kişi olup toplam nüfus 16.122 ‘dir.
2010 Yılı TÜİK’in yayınladığı Adrese Dayalı Nüfus Sistemi Veri Tabanına göre merkez nüfusu 6.450, köyler 8.910 olup, toplam nüfus 15.364’dür.
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)